Sách công nghệ thông tin nên đọc

Ngành Công nghệ thông tin (CNTT) là gì?

Trước khi tìm hiểu về những đầu sách công nghệ thông tin (CNTT) thì trước tiên chúng ta phải tìm hiểu CNTT là gì?

CNTT (viết tắt là: Information Technology hay IT) là một ngành kỹ thuật sử dụng máy tính và phần mềm máy tính để chuyển đổi, lưu trữ, bảo vệ xử lý và truyền tải thông tin.

Ở Việt Nam, khái niệm CNTT được hiểu và định nghĩa trong Nghĩ Quyết của Chính Phủ năm 1993. “Công nghệ thông tin là tập hợp các phương pháp khoa học, các phương tiện và công cụ kĩ thuật hiện đại – chủ yếu là kĩ thuật máy tính và viễn thông – nhằm tổ chức khai thác và sử dụng có hiệu quả các nguồn tài nguyên thông tin rất phong phú và tiềm năng trong mọi lĩnh vực hoạt động của con người và xã hội“.

Thuật ngữ “Công nghệ thông tin” xuất hiện lần đầu vào năm 1958. Hai tác giả Leavitt và Whisler của tạp trí Harvard Business Review đã bình luận “Công nghệ mới chưa thiết lập tên riêng. Chúng ta sẽ gọi là công nghệ thông tin”.

Phân loại các nhóm nghề trong lĩnh vực CNTT

1. Lĩnh vực phát triển phần mềm

Lập trình viên (Developer)

Kỹ sư thiết kế phần mềm (Junior Software Engineer)

Kiến trúc sư phần mềm (Software Architect)

Kỹ sư kiểm thử phần mềm (Tester)

Chuyên viên phân tích (professional analyst)

Kỹ sư cầu nối (Bridge System Engineer)

Chuyên viên dự án (Project Management)

2. Mạng và an toàn thông tin mạng

Kỹ sư quản trị mạng

Kỹ sư an toàn thông tin

Nhân viên hỗ trợ kỹ thuật

Quản lý CNTT

3. Lĩnh vực Multimedia

Thiết kế đồ họa

Truyền thông đa phương tiện

4. Lĩnh vực khác

Thiết kế vi mạch

Quản trị Website

Kỹ sư hệ thống thông tin

Chuyên viên nghiên cứu và phát triển

Giảng viên chuyên ngành CNTT

Tư vấn CNTT

Kinh doanh kỹ thuật số

Quản trị cơ sở dữ liệu

5. Lĩnh vực tự động hóa và AI (trí thông minh nhân tạo)

AI (trí thông minh nhân tạo)

IoT (internet of thing)

Blockchain

Như danh sách những lĩnh vực trong ngành IT được liệt kê ở trên, chắc bạn sẽ tự đặt câu hỏi là “nhiều lĩnh vực như vậy thì phải tìm những cuốn sách công nghệ thông tin về lĩnh vực nào? Cuốn nào phù hợp với mình?”

Tùy vào lĩnh vực mà bạn tìm hiểu hay công việc mà bạn sẽ lựa chọn cho mình những đầu sách công nghệ thông tin phù hợp.

Tổng hợp những đầu sách công nghệ thông tin nên đọc:

Code dạo ký sự – Lập trình viên đâu chỉ biết Code

Đây là đầu sách của tác giả Phạm Huy Hoàng, một Developer Full Stack, anh hiện đang học Thạc sĩ Computer Science tại Đại học Lancaster ở Anh với học bổng 18000$. Hiện tại ở Việt Nam thị trường sách cho ngành IT nói chung và lập trình nói riêng đều khá là hiếm, chủ yếu là dịch lại từ các tác giả nước ngoài. Với mong muốn chia sẻ kinh nghiệm học lập trình cũng như các kỹ năng mà anh đã trải qua trong suốt quá trình học và làm việc, anh đã quyết định xuất bản cuốn sách

“Code dạo ký sự – Lập trình viên đâu chỉ biết Code”.

Trên thị trường hiện tại những đầu sách công nghệ thông tin tập trung vào kỹ thuật và công nghệ khá nhiều, nhưng lại khá hiếm những đầu sách liên quan đến kỹ năng mềm, đây cũng là kỹ năng mà một lập trình viên cần phải có. Do đó cuốn sách này tập trung chủ yếu vào kỹ năng mềm, đi kèm là kỹ năng cứng được tác giả đúc kết qua nhiều năm học tập và làm việc. Thay vì phải chia thành các chương khiến cho quyển sách dày hơn thì nội dung sách được chia thành những bài viết ngắn gọn và đề cập đến các khía cạnh khác nhau.

Với giọng văn hài hước, dí dỏm, ngắn gọn và không hề cứng nhắc khiến cho người đọc dễ dàng tiếp thu những kinh nghiệm có trong sách. Đây cũng là đầu sách mà hầu như ai làm trong lĩnh vực lập trình đều biết và nhắc đến khi nói chuyện với nhau, nhiều người cũng nhờ đọc sách này mà rút ra được kinh nghiệm cũng như cải thiện được kỹ năng cho bản thân họ.

Lời khuyên: Đây là đầu sách công nghệ thông tin mà bạn nên đọc đầu tiên trước khi bạn tìm hiểu sâu hơn về lĩnh vực IT. Những kinh nghiệm và kỹ năng tác giả viết trong sách sẽ rất bổ ích cho bạn khi mới bắt đầu tìm hiểu về IT.

Liệu IT Đã Hết Thời

CNTT hiện tại đã trở thành chi phí vốn lớn nhất, là yếu tố quan trọng không thể thiếu đối với các Công Ty dù lớn hay nhỏ. Cũng có nhiều doanh nghiệp chi rất nhiều tiền vào CNTT, nhưng do thiếu sự hiểu biết nên dẫn đến những hệ quả khôn lường.

Mục tiêu của cuốn sách này nhằm giúp nâng cao sự hiểu biết về CNTT cho các nhà quản lý kinh doanh, cũng như nhà đầu tư và hoạch định chính sách một quan điểm mới về sự giao nhau giữa công nghệ, cạnh tranh và lợi nhuận.

Lời khuyên: đây cũng là một loại sách công nghệ thông tin nên đọc, nhưng nên đọc khi bạn đã bắt đầu có kinh nghiệm làm việc về IT, để bạn hiểu rõ hơn IT đã thay đổi cách hoạt động của các doanh nghiệp như thế nào.

The Pragmatic Programmer – Andy Hunt

The Pragmatic Programmer là cuốn sách minh họa tốt nhất của những cạm bẫy và những khía cạnh khác nhau của sự phát triển phần mềm. Dù bạn là lập trình mới hay là người có nhiều kinh nghiệm thì cuốn sách này sẽ giúp bạn hiểu được các vấn đề xung quanh đặc biệt là cách bạn bảo vệ sản phẩm của mình, được rút ra từ chính kinh nghiệm của tác giả.

Lời khuyên: đây là sách công nghệ thông tin liên quan đến lập trình, do đó nếu bạn là một lập trình viên thì nên đọc nó để có thêm kinh nghiệm cũng như lời khuyên mà tác giả đã đề cập trong sách.

The Design of Everyday Things – Donald A. Norman

Lời khuyên: Cuốn sách này chủ yếu nói về thiết kế chung và kinh nghiệm biến những sản phẩm thành một tác phẩm nghệ thuật của tác giả. Nên đọc cuốn sách này khi bạn là một Designer.

Hacker lược sử

Hacker lược sử là một cuốn sách về công nghệ rất hấp dẫn mà tôi nghĩ bạn nên đọc nó. Cuốn sách này tập hợp những tài liệu từ những người nổi tiếng trong ngành công nghệ thế giới ngày nay như Bill Gates, Mark Zuckerberg, Richard Stallman…Những con người đã làm thay đổi hoàn toàn cuộc sống cũng như ngành Công Nghệ của thế giới.

Lời khuyên: Sách công nghệ thông tin có nhiều loại, thì cuốn này lại mang đến cho bạn một cái nhìn sâu hơn vào thế giới của những hacker và cách mà họ ảnh hưởng tới ngành IT thế giới. Nên đọc khi bạn muốn biết hacker là người như thế nào và họ là ai?

Gián điệp mạng

Trong một lần kiểm tra hệ thống kế toán của phòng thí nghiệm, Cliff Stoll nghi ngờ có người đã sử dụng trái phép hệ thống của mình. Với quyết tâm tìm ra kẻ đứng sau, ông bắt tay vào chuyến phưu lưu một mình cùng gã hacker bí ẩn. Với những thiết bị thô sơ, tự chế do không có sự giúp đỡ từ mọi người dù đã nhiều lần ông gõ cửa FBI, các cơ quan an ninh và các cơ quan quân sự khác. Ông đã theo dõi gã hacker đó qua nhiều mạng máy tính, từ những mạng quân sự nhạy cảm, căn cứ quân sự và xuyên Đại Tây Dương để đến những nơi như Nhật, Đức. Cuối cùng, với một chiến lược tự chế ông đã bắt được gã hacker quốc tế với động cơ là tiền, các chất kích thích và những thông tin tình báo.

Câu chuyện cũng đã từng là nguồn cảm hứng cho rất nhiều chương trình truyền hình ở Mỹ sau này, ông cũng nhận được bằng khen của CIA và đồng thời trở thành một chuyên gia bất đắc dĩ, được nhiều người tìm kiếm để xin tư vấn về an ninh mạng.

Lời khuyên: Tôi nghĩ đây là một đầu sách mà bạn nên mua và đọc ngay, nội dung ly kỳ như một bộ phim hành động vậy, nó lôi cuốn người đọc theo hành trình của Cliff Stoll. Nếu bạn là một người thích phưu lưu cũng như sự kịch tính thì nên đọc nó. Đảm bảo bạn sẽ thấy những gì tôi nói là không sai.

Nghệ thuật ẩn mình

Nhưng có lẽ một trong những giá trị quan trọng nhất của cuốn sách là qua đó, tác giả đã cho biếtthấy niềm tin thơ ngây của đại đa số chúng ta rằng những hoạt động của mình trên mạng là đàng hoàng và lành mạnh nên có thể công khai, rằng chỉ những người có ý đồ xấu mới phải tìm cách che giấu các dữ liệu cá nhân. Hay nói như Mikko Hypponen, nhà nghiên cứu trưởng của hãng bảo mật F-Secure, thì: “Có thể bạn không có gì phải giấu diếm. Nhưng bạn có rất nhiều thứ phải bảo vệ đấy.”

“Hacker bị săn lùng gắt gao nhất của FBI.” – Wired

“Hacker nổi tiếng nhất thế giới kiêm người hùng trong nền văn hóa mạng vừa viết cuốn cẩm nang về an ninh hệ thống dựa trên chính những kinh nghiệm của mình. Đây là tài liệu phải đọc đối với các chuyên gia IT, nhưng đồng thời còn dành cho cả mọi người nói chung, và các doanh nghiệp.” – Library Journal

“Còn ai khác xứng đáng hơn Mitnick – hacker bị truy nã quốc tế rồi trở thành cố vấn an ninh cho các doanh nghiệp Fortune 500 – trong vai trò người thầy hướng dẫn bạn cách giữ an toàn cho dữ liệu trước những cuộc tấn công lừa đảo, sâu máy tính, và những tổ chức gián điệp mạng như Fancy Bears?” – Esquire

“[Nghệ thuật ẩn mình] là lời cảnh tỉnh, nhắc nhở chúng ta rằng các dữ liệu thô – từ email, ô tô, mạng wifi ở nhà – khiến chúng ta dễ dàng trở thành nạn nhân như thế nào.” – Nguồn: New York Times Book Review

Lời khuyên: Dù bạn là một chuyên gia trong linh vực IT hay chỉ là người dùng internet bình thường thì những hoạt động trên mạng của bạn đều bị theo dõi dù muốn hay không. Vì vậy cuốn sách công nghệ thông tin – Nghệ thuật ẩn mình sẽ giúp bạn biết cách hạn chế sự rò rỉ những thông tin nhạy cảm của bản thân khi hoạt động trên mạng.

Trên đây là tổng hợp một số đầu sách công nghệ thông tin nổi tiếng mà những bạn mới tìm hiểu nên đọc để hiểu về thế giới của những người làm nghề IT. Đồng thời cũng tự bảo vệ mình trên thế giới mạng rộng lớn nhiều cám dỗ cũng như cạm bẫy. Có thể bạn có những dữ liệu cảm thấy không quan trọng nên không bảo vệ nó, nhưng đối với các hacker thì nó lại là mỏ vàng và có thể kiếm được tiền từ đó.

Hãy trở thành người dùng Internet thông minh và biết cách bảo vệ mình!